´´Ekonomik kriz son tahlilde ahlaki bir kriz´´
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Meclis Üyesi Prof.
Dr. Sabri Orman, Müstakil İşadamları Derneği (MÜSİAD) Zonguldak Şubesi
tarafından ´´İktisat ve Ahlak Konferansları´´ konulu konferansa katıldı. Orman,
´´2008´deki ekonomik kriz, son tahlilde aslında bir ahlaki krizdir´´ dedi.
Dedeman Otel´de gerçekleştirilen konferansta iktisat ve
ahlak değerlerinin tarihini ve ilişkisini anlatan Prof. Dr. Sabri Orman,
ekonomik kriz olarak yaşanan olayların aslında ahlaki krizler olduğuna vurgu
yaptı. Orman, ´´Bu gün dünyanın ekonomisinde liderlik mevkiinde olan ülkelerin,
yine liderlik konumunda olan kurumlarının birçoğunun gayri ahlakilik ile mağrur
olduğu görüldü. En önemli olaylardan bir tanesi de Libor olayıydı. Libor, Londra´daki
dünyaya da yön veren faiz piyasasıdır. Libor piyasasında yer alan kocaman
bankaların birçoğunun bu gün burada isimlerini söylemeyeceğim ama önemli birkaç
bankanın adını saydığınız zaman bunlar arasında Libor olayına bulaşanlar da
vardır. Libor piyasasını manipüle ettiği ortaya çıktı. Biliyorsunuz son derece
büyük cezalandırmalar oldu. Milyar dolarla söz konusu olan cezalandırmalara
konu oldu´´ diye konuştu.
´´DÜNYANIN TAMAMI BUNUN SIKINTILARINI YAŞIYOR´´
Günümüzde en temsil kabiliyetine sahip kurumların ahlaki
bakımda zaaflar taşıdığının ortaya çıktığını ifade eden Sabri Orman, 2008
krizinin de ahlaki bir kriz olduğunu söyledi. Olayların kaynağında ahlaki
yanlışlıklar olduğunu belirten Orman şöyle devam etti:
´´Çağımızın en temsil kabiliyetine sahip kurumlarının dahi
ahlaki bakımdan zaaflar taşıdığı ortaya çıktı. Ben bunu bizim öğrenciliğimizde
gördüğümüz yanlış iktisat anlayışının bir eseri olduğu kanaatini taşıyorum.
Yani iktisat; ahlaki endişelerle ilgisi olmayan bir alandır anlayışının sonunda
insanları bu noktaya getirdiği gibi bir kanaate sahibim. 2008 krizi de aslında
ekonomik kriz diyoruz buna aslında 2008 ekonomik krizi son tahlilde bir ahlaki
krizdir. Birçoğunuz biliyorsunuz zaten. Hadisenin kaynağında iktisadi
yanlışlıklardan ziyade ahlaki yanlışlıklar vardır. Türev piyasalarındaki ABD´de
başladı 2008 krizi. Hala birçok ülke daha doğrusu dünyanın tamamı bunun
sıkıntılarını yaşıyor.´´
´´KEŞKE BEDEL ÖDEMEDEN
FARK ETMEK MÜMKÜN OLSAYDI´´
Yaşanan olaylarla birlikte bedeller ödendiğini ifade eden Sabri
Orman, yaşanan olayların iktisat dünyasında ahlakın yeniden keşfi yönünde
gelişmeye yol açtığını dile getirdi. Orman, ´´Bu olaylar bütün dünyada özellikle
iktisat dünyasında adeta ahlakın yeniden keşfi gibi bir gelişmeye yol açtı. Ve
insanlar iktisat alanının çok da la ahlaki (nötr) olması gerekmediği kanaatine
vardı. Ama bedel ödeyerek, yani Enron olayını yaşayarak, libor olayını
yaşayarak nihayet 2008´deki dünya ekonomik krizini yaşayarak bedel ödeyerek
keşfetti. Keşke bedel ödemeden bunu fark etmek mümkün olsaydı´´ dedi.
´´ÜLKEMİZDE DE İKTİSAT, AHLAK İLİŞKİLERİ KONUSUNDAKİ YANLIŞ
TUTUMUN OLUMSUZ SONUÇLARI İLE KARŞI KARŞIYAYIZ´´
Türkiye´de de iktisat; ahlak ilişkileri konusundaki yanlış
tutumun olumsuz sonuçları ile karşı karşı olunduğuna dikkat çeken Sabri Orman,
iktisat dünyasının aktörlerine de önemli bir çağrıda bulundu. Ahlaki
davranmadan müesseseleşmenin mümkün olmadığını ifade eden Orman, şöyle devam
etti:
´´Ben bu perspektiften hiç ülkemize dönmek istemiyorum bile.
Çünkü dünyada olup bitenlerin bir benzeri bizim ülkemizde de cereyan ediyor.
Pekâlâ, bizim ülkemizde de iktisat; ahlak ilişkileri konusundaki yanlış tutumun
olumsuz sonuçları ile karşı karşıyayız. Bizde de bence çok fazla bedel ödemek
mecburiyetinde kalmadan iktisat dünyasının ahlaki yeniden keşfetmesi gerekir.
Bu bizzat iktisat dünyasının kendi aktörlerinin menfaatlerinedir. Bakın şunu
söylüyorum. Ahlaki davranmadan müesseseleşmek mümkün değildir. Ahlaki
davranmadan sürekliliğin yakalanması mümkün değildir. Gayri ahlaki bir iktisadi
ortamın işlem maliyeti korkunçtur. Birbirinize güvenmediğinizi düşünün.
Hasmınızın sizi her an aldatabilecek biri olarak iş yaptığınız kişiyi düşünün.
Tedbir alırsınız. Sürekli sözleşmelerle bitap düşersiniz. Tedbir almaktan bitap
düşersiniz. Her bir sözleşmenin maliyeti var. Yani ahlaki bakımdan zaaflar
taşıyan bir iktisadi hayatın işlem maliyeti son derece yüksektir.´´
´´TÜRKİYE´DEKİ GELİR
BÖLÜŞÜMÜ YÜKSELME TRENDİNDE´´
Orman, konferansın sonunda davetlilerin sorularını
yanıtladı. Bir davetlinin ´´Türkiye´nin yüzde 80´i, yüzde 20´sini besliyor. Siz
bununla ilgili ne söyleyeceksiniz?´´ sorusuna yanıt veren Sabri Orman, asgari
ücretin belirle bir kriterlere göre belirlendiğini ifade etti. Türkiye´deki
gelir bölüşümünün her yerde olduğu gibi adil ve eşit olmadığını söyleyen Sabri
Orman, ´´Türkiye´deki gelir bölüşümün daha önceki zamanlara kıyasla bozulmadığı
aksine yükselme trendi içinde olduğu konusunda görüş var. Bir yabancı kuruluşun
bu konudaki değerlendirmesini okumuştum. Zaten bunu bizim kendimiz de görmek
mümkündür. Türkiye´deki gelir bölüşümü her yerde olduğu gibi eşit değil adil de
değildir. Ama bu konuyu nisbi olarak düşündüğünüz zaman eskisinden kötü
olmadığını pekala söyleyebiliriz gibime geliyor´´ şeklinde sözlerini tamamladı.
Konferansın sonunda Sabri Orman´a MÜSİAD Zonguldak Şube
Başkanı Salih Yılmaz, Zonguldak Vali Yardımcısı ve Kozlu Kaymakamı Ahmet
Karakaya ve diğer protokol üyeleri tarafından çeşitli hediyeler verildi.
Haber: İHA
YORUMLAR
İlginizi Çekebilecek Diğer Haberler
KRİZ MASASI KURULDU... ZONGULDAK KARA HAZIR
21.1.2022 18:37 1252Zonguldak Valiliği Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu Vali Mustafa Tutulmaz'ın talimatlarıyla Vali Yardımcısı Turgut Subaşı başkanlığında, ilgili kurum ve kuruluşların temsi...
Belediyede kriz masası kuruldu
18.7.2019 00:00 1238Ereğli´de sabah saatlerinde etkili olan, ev ve iş yerleri sular altında kalırken, bölgede inceleme yapan Ereğli belediye Başkanı Halil Posbıyık, durum ile ilgili belediyede kri...
Posbıyık: ´Doğal bir afet yaşıyoruz´
18.7.2019 00:00 1302Gece yarısından itibaren Kdz. Ereğli´yi etkisi altına alan sağanak yağmur sonrası Kdz. Ereğli Belediyesi teyakkuza geçti. Başkan Posbıyık, kriz masasını topladı; su baskınları...
Son Eklenen Haberler
EŞİNE KIZDI ARACINI YAKTI!
24.4.2024 14:51 118Zonguldak’ın Alaplı ilçesinde bir şahıs, eşine ait olan aracı yakarak kullanılamaz hale getirdi . Edinilen bilgiye göre olay saat 11.30 sıralarında Alaplı il&c...
“ULUSAL EGEMENLİĞİMİZİN 104. YILI KUTLU OLSUN”
24.4.2024 12:13 82Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Hakan Yeşil, Yönetim Kurulu adına “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” mesajı yayınladı. ...
İKİSİ DE SERBET BIRAKILDI
24.4.2024 10:26 276Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde; Akçakoca-Ereğli karayolunda durdurulan şüpheli araçta 94,34 gram bonzai, 0.95 gram metamfetamin maddesi ele geçir...
AK PARTİLİ VEKİL ‘HAYIRLI OLSUN’ DİYEREK DUYURDU
24.4.2024 10:02 249AK Parti Zonguldak Milletvekili Muammer Avcı, Zonguldak Merkez’de bulunan derede sürdürülen ıslah ve cam teras korkuluk çalışmalarının Eylül ayı...
23 NİSAN’IN ÇOCUKLARI, EREĞLİ’DE BAYRAMI YAŞADI
24.4.2024 09:53 122Karadeniz Ereğli Belediyesi, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda şenlik gerçekleştirdi. Sokak oyunları, oyun parkurları, bilimsel deneyler, şişme ...
ÇOCUKLARA BAYRAMDA ÜCRETSİZ LUNAPARK
23.4.2024 17:36 412Devrek ilçesinde 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı coşku içerisinde kutlandı ve kutlamaların ardından çocuklara ücretsiz lunapark imkan...
ŞİDDET UYGULANAN KEDİNİN TEDAVİSİ SÜRÜYOR
23.4.2024 16:37 261Zonguldak'ta şiddet uygulanması sonucu çenesi kırıldığı değerlendirilen sahipsiz kedinin veteriner kliniğindeki tedavisi sürüyor.
KUTLAMALARA EŞLİK EDEN ÇOCUK BAYRAMA RENK KATTI
23.4.2024 14:08 267Zonguldak’ta şehir stadında 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamaları gerçekleştirildi. Birinci sınıf öğrencisi Bilge Işıl Örenli, g&o...
DİREĞE ÇARPTI: 2 YARALI
23.4.2024 14:02 414Zonguldak’ın Alaplı ilçesinde elektrik direğine çarptıktan sonra fındık tarlasına uçan pikap bulunan 2 kişi yaralandı. Kaza Mollabey ile Çatak...
TEMSİLİ VALİ KOLTUĞA OTURDU
23.4.2024 13:56 216Zonguldak’ta 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı dolayısıyla çelenk sunma töreni gerçekleştirildi. Valilik önünde başlayan t&ou...