GMİS: ´´Mutfakta yangın devam ediyor´´

Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) enflasyon ve yaşanan ekonomik krize paralel olarak ailelerin gıda ve mutfak harcamalarındaki artışın devam ettiğini ve Ekim ayı artışının yüzde 4.34, yıllık artışın ise yüzde 29.39 oranında gerçekleştiğini bildirdi.

GMİS tarafından yapılan açıklamada, sendikanın gıda harcamalarına ilişkin yaptığı araştırmanın sonuçları açıklanarak, ´´Ekim ayında mutfakta yangın devam ediyor. Eylül ayına göre yüksek oranlı artışlarda gerileme olmasına rağmen artışlar devam ediyor´´ denildi.

Ekim 2018´de döneminde bir önceki aya göre yüksek oranlı fiyat artışlarında önemli düşüşler tespit edilmesine rağmen fiyat artışlarının devam ettiği ifade edilen açıklamada şunlar kaydedildi:

4 KİŞİLİK BİR AİLENİN AYLIK GIDA HARCAMASI 1.927,96

´´Genel Maden İşçileri Sendikasının her ay yaptığı bir çalışan, bir ev hanımı eş ve iki çocuktan oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını oluşturan harcama gruplarında Ekim 2018´de şu değişimler gözlemlendi.

Ekim 2018´de mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 4.34 oranında arttı.

Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 12.54 seviyesinde gerçekleşti.

Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 29.39 düzeyinde gerçekleşti.

Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 4.34´ lük artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 80.51 TL ek yük getirdi.

Buna göre Ekim 2018´de Zonguldak´ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 1.927,96 TL oldu.

Geçtiğimiz yıl 2017 döneminde ise mutfak harcaması aylık 1.50, yıllık 14.23 oranında artmıştı.  Aynı dönemde mutfak gideri ise 1.490,00 TL olmuştu.

Aralık 2017-Ekim 2018 de 10 aylık dönemde mutfaktaki enflasyon artışı yüzde 28.35 dolayında gerçekleşti.

DÜŞÜŞE RAĞMEN FİYAT ARTIŞLARI SÜRÜYOR

Ekim 2018´de döneminde bir önceki aya göre yüksek oranlı fiyat artışlarında önemli düşüşler tespit edilmesine rağmen fiyat artışları devam etti. Gıda harcamasını oluşturan gruplarda yer alan ürünlerin bir önceki aya göre ürün bazında önemli fiyat düşüşleri de yaşandı.

Ocak 2018-Aralık 2018 dönemini kapsayan ve 1.603 TL asgari ücret 4 kişilik bir ailenin sadece 25 günlük mutfak giderini karşılayabiliyor.  Asgari ücretli aldığı bu ücret ile gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda.

Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.

GIDA GURUPLARINDA DURUM

Gıda Araştırmasını oluşturan Gruplarda fiyat değişimleri şöyle oluştu;

Süt ürünleri grubu; Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 2.3 seviyesinde gerçekleşti. Ürün bazında en yüksek artış yüzde 6 artış oranı ile peynir çeşitlerinde meydana geldi. Süt ve yoğurt da ise yüzde 3 oranında düşüşler tespit edildi.

Et ürünleri grupta Ekim ayında inişli çıkışlı fiyat hareketleri gözlendi. Kırmızı et ürünlerinde ortalama aylık yüzde 2 oranında artışlar tespit edildi. Ailelerin en fazla tükettiği tavuk ürünleri fiyatlarında ise Ekim ayında yüzde 10´lara varan fiyat düşüşleri meydana geldi. Tavuk etindeki olumlu gelişme mutfak artışını dengeledi. Yumurta fiyatlarında Ekim ayında önemli bir değişim tespit edilmedi.

Bakliyat ve Tahıllar grubu; Bakliyat grubunda Ekim ayında ortalama artış oranı yüzde 7 civarında gerçekleşti. En yüksek fiyat artışı ise yüzde 22 artış oranı ile baldo pirinçte meydana geldi. Bu grupta dermason kuru fasulye yüzde 7.4, barbunya yüzde 4.50, nohut yüzde 5.3 artarken, kırmızı mercimek yüzde 11, yeşil mercimek yüzde 4 oranında fiyatı geriledi. Tahıllar grubunda Ekim ayında yüzde 8 civarında artış meydana geldi. En yüksek artış yüzde 22 oranı ile pirinç çeşitlerinde meydana geldi. Diğer ürünlerde de ortalama yüzde 3 artışlar meydana geldi.

Ekim ayında sebze ve meyve grubunda genel olarak bir önceki aya göre önemli fiyat düşüşleri tespit edildi. Fiyatı yüksek ürünler ise yeni yeni tezgahlarda yerini alan karnabahar, brokoli, pırasa gibi kışlık ürünlerde oldu. Özellikle domates ve patatesteki aşırı fiyatların düşüş eğilimi gözlemlense de yine de fiyatlar yüksek düzeyde devam etti. Sebze grubunda ortalama fiyat artışı yüzde 5.23 düzeyinde oldu. Meyve grubu, bu grupta ortalama fiyat artışı yüzde 7 olurken, muz fiyatı bir önceki aya göre yüzde 11 oranındaki düşüş ile dikkat çekti. Fiyatı en çok artan ürün ise yüzde 54 oranı ile üzüm oldu.

Yağlar ve yağlı tohumlar grubu; Bu grupta bir önceki aya göre fiyatların en düşük artığı grup oldu. Ortalama artış yüzde 2.5 oldu. Bu grupta margarin yüzde 10 artış oranı ile en fazla zam gören ürün oldu.

Yağlar ve yağlı ürünler grubunda yer alan kahvaltılık zeytin çeşitleri Ekim ayında da çay ürünleri ile birlikte fiyat değişimi olmayan 2 gruptan biri oldu.

Ekim ayında şekerli ürünler grubunda da önemli artışlar oldu. Bu grupta ortalama artış yüzde 5 oranında oldu. Kuruyemiş, baharatlar grubunda Ekim ayında önemli bir fiyat değişimi tespit edilmedi.

Çaylar grubunda bir önceki aya göre önemli bir değişim olmadı.

Konserve grubunda yer alan domates salçası Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 5 oranında geriledi. Diğer ürünlerde önemli bir değişim olmadı. 

2018 Ekim ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 205,58 TL artış ile 4.943,35 TL oldu.´´